Özel Şifa Hastanesinde görev yapan Uzman Doktor Faruk İnak (Göğüs hastalıkları ve tüberküloz uzmanı) Muş’ta son bir ay içerisinde 20 kişide tüberküloz (Verem) vakası tespit ettiklerini belirterek, tüberküloz vakalarının halk sağlığı açısından ciddi tehdit oluşturduğunu ifade etti.
Kısa bir süre önce Muş Şifa Hastanesinde göreve başlayan Göğüs hastalıkları ve tüberküloz uzmanı Uz. Dr. Faruk İnak, “Hastalarla birbirimizi yeni yeni tanımaya başladık. En çok dikkatimi çeken tüberküloz vakalarında ki yükseklik oldu. Son bir ay içerisinde 20 ye yakın yeni aktif tüberküloz vakası yakaladık ve bir ayda bu sayı oldukça fazla. Sonuç şunu gösteriyor ki; Muş’ ta gerçek tüberküloz hastasının fazlalılığını işaret ediyor. 1 ay içerisinde 20 kişide tüberküloz vakasına rastladık. Yaz aylarında hastaneye gelen kişilerin sayısı genelde daha azdır. Bu az sayı içinde bu sayı oranlandığında yüksek bir oran karşımıza çıkmaktadır. Bize başvurmayanların daha çok hasta olduğunu düşünmekteyim. Öksürük, balgam çıkarma, halsizlik, iştahsızlık ve kilo kaybı şikâyetleri olanların bu hastalık yönünde mutlaka muayeneye başvurmaları gerekir” dedi.
Uz. Dr. İnak toplumun daha fazla bilinçli olması gerektiğini vurgulayarak, “Ayrıca bulaşmada hastalar kadar toplum bilinci de önemlidir. Tüberkülozlu hastanın dikkatsizce her yere attığı balgamı, her sabah dükkânının önünü tozu toprağa katarak süpüren temizlik yaptığını zanneden esnaf bulaşmada önemli bir rol oynamaktadır. Bunun gibi iyi niyetli ama dikkatsizce yapılan davranışların nereye varacağını hesap etmek gerekir. Tüberküloz dünyada yeniden hortlamaktadır. Bu hastalığın tedavisinde kullanılan ilaç çeşidi sınırlıdır. Bu ilaçlarla tedavide tedavi kurallarına uyulmazsa, tedavi aksatılırsa bilinen bu birkaç ilaca karşı direnç gelişir ve bu tedaviye dirençli mikropların bulaşıp hasta ettiği kişilerin de tedavi şansı oldukça düşer. Eğer tedavide dirençli tüberküloz artar ise yarım asır önce filmlerimize konu olan ”ince hastalık” günlerine geri döneriz” şeklinde konuştu.
Göğüs hastalıkları ve tüberküloz uzmanı Uz. Dr. Faruk İnak, “Şüphelendiğim hastaları Mikrobiyoloji uzmanı Dr. Adil Yılmaz’a sevk ederek yapılan laboratuar test sonucunda kişilerde bu hastalığı tespit ediyoruz” diye konuştu.
TÜBERKÜLOZ NEDİR?
Soluduğumuz hava ile akciğerlere giren Tbc basilinin (mikrobunun) yol açtığı, asıl olarak akciğerlerde yerleşen, fakat kan ve lenf yoluyla tüm vücuda dağılabilen mikrobik, bulaşıcı, süreğen bir hastalıktır.
GÖRÜLME SIKLIĞI
Dünya nüfusunun 2’si Tbc basili ile enfektedir. Her yıl 8,7 milyon insan bu hastalığa yakalanmakta, 2 milyon insan ölmektedir.
Türkiye’de hastalık insidansı binde 30’un üzerine çıkmakta olup, hastalığın sık görüldüğü ülkeler arasında yer almaktadır.
NASIL BULAŞIR?
Hastalığı yalnızca aktif tüberküloz bulunan kişiler bulaştırabilir.
Akciğer dışı organ tüberkülozu olanlar,15 gündür tedavi alıyor olanlar pratik olarak bulaştırıcı değildir.
Hastalık damlacık yoluyla bulaşır. Hastanın hapşırma öksürmesi sonucu havaya yayılan basiller kapalı bir ortamda uzun süre aynı havayı soluyan sağlam kişilerce alınır.
Ancak mikrobu soluyan kişilerin az bir kısmında hastalık gelişir.
Hastalık solunan mikrobun sayısına, hastalık yapma gücüne, kişinin direncine, bağışıklık sisteminin kuvvetine göre farklılık gösterir. Hastalık tabak, bardak veya diğer nesnelerle bulaşmaz.
KİMLER RİSK ALTINDA?
Hasta kişiyle aynı evde yaşamış veya uzun süreli temasta bulunmuş olanlar.
Hastalığın yaygın olduğu ülkelere gidenler.
Bağışıklık sistemini zayıflatan kanser, AIDS gibi hastalıklara yakalananlar
Toplu yaşanan yurt, hastane, cezaevi gibi yerlerde kalanlar
Beslenmesi bozuk, kötü yaşam koşullarına sahip kişiler
Alkol ve madde bağımlıları
Tüberküloz olabilir miyim?
Birkaç hafta içinde gittikçe kötüleşen inatçı öksürük,
Belli bir neden olmaksızın kilo kaybı
Ateş ve gece terlemesi
Alışılmışın üzerinde yorgunluk sağlıksız hissetme
Öksürükle birlikte kan gelmesi
Hastalık sinsi ve yavaş ilerler.
TANI:
Kişinin tüberküloz olduğu ancak vücut örneklerinde balgam, idrar, mide sıvısı, BOS, pleura periton sıvısı gösterilmesiyle söylenebilir. Alınan doku biyopsilerinde tüberküloza özgü değişikliklerin izlenmesiyle de tanı konabilir.
Aktif hastalığı olanlarla yakın temasta bulunanlar, birlikte yaşayanlara PPD Testi yapılır. PPD Testi,Tbc basilini alıp almadığımızı gösterir, ancak hastalığı göstermez. Testin (+) çıkması, hastalık yönünden araştırmayı gerektirir.
TEDAVİ:
Günümüzde hastalık tedavi edilebilir hale gelmiştir. Ancak günlük uygulamalarda tedavinin uzun ve çok ilaçla yapılıyor olması hasta uyumunu güçleştirmektedir. Tedavi en az 6 ay olmak üzere hastanın durumuna göre 9,12 hatta 24 aya kadar uzatılabilir. Düzensiz ya da eksik yapılan tedavi ilaç direncine yol açarak, hastalığın tedavisini güçleştirir.
Ülkemizde Verem Savaş Dispanserleri ücretsiz olarak hastalığın tetkik ve tedavisini yapmaktadır.
BCG AŞISI HASTALIKTAN KORUR MU?
BCG aşısı, çocuklarda kanla yayılan (milier) ve beyin zarını tutan(menenjit) tüberküloz gibi ciddi hastalıkları önler. Ancak erişkinlerde hastalık için koruyucu değildir.
Korunma
Tüberküloz hastalığı dünyada ve ülkemizde ciddi bir Halk Sağlığı sorunudur.
Her ne kadar artık eskisi gibi ciddi bir ölüm nedeni olmasa da hastalık kontrolü çabalarının azaldığı ülkelerde, özellikle AIDS hastalığının da yaygınlaşmasıyla görülme sıklığında artma gözlenmektedir. Korunma yöntemlerinin başında, hastaların erken tanısı, hızlı, etkin biçimde tedavisi ve hasta kişiden sağlam kişiye bulaşma yollarının engellenmesi gelir.
Hastalığın, toplu taşıma araçlarını kullanmakla veya günlük işlerle uğraşırken bulaşma riski yok gibidir. Tüberkülozlu çocukların hastalığı yayma olasılığı çok düşüktür. Muş`un Sesi Gazetesi