Türkiye Genç İş Adamları Konfederasyonu’nun(TÜGİK) Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da 21 ili kapsayan kalkınma raporu, Ticaret ve Sanayi Bakanı Zafer Çağlayan’ın da katıldığı bir toplantıda Muş’ta açıklandı.
Muş kökenli Sanayi Bakanı Zafer Çağlayan’ın katılımı ile raporun sunumunu yapan İktisatçı Mustafa Sönmez, bölgesel gelir dağılımı eşitsizliklerinin AB ile bütünleşmede önemli bir engel oluşturduğunun altını çizdi. Zümrüt Otel’de yapılan toplantıda, bugüne kadar uygulanan teşvik programlarının 21 ildeki sorunların çözümüne yetmediğini vurgulayan Sönmez, bölgenin kuzeyi için düşünülen Doğu Anadolu Kalkınma Projesi’nin(DAP) de raflarda kaldığını hatırlattı. Bölgenin kalkınma anahtarı olarak 3T formülünü ortaya atan Sönmez, bunları; turizm, ticaret ve tarım olarak nitelendirdi. Sönmez, bölgenin Güneydoğu’sunda Adıyaman, Şanlıurfa, Mardin, Diyarbakır destinasyonunun çok önemli kültür ve inanç turizmi potansiyellerine sahip olduğunu kaydetti.
Konu ile ilgili söz hakkı alan TÜGİK Başkanı Hazim Sesli, uzun yıllardır terörle mücadele eden ve bu alanda önemli mesafe kateden Türkiye’nin artık doğu için ekonomik bir seferberlik başlatmasının zamanının geldiğini vurguladı. Federasyon bünyesinde Türkiye’nin dört bir tarafında genç iş adamları olduğunu ifade eden Sesli, başta tekstil ve enerji sektörlerinde olmak üzere genç yatırımcıların son yıllarda artık gözlerini bölgeye çevirdiğini ifade etti. İş adamlarının bu ilgisinin TÜGİK’i bir doğu yatırım raporu hazırlamaya sevk ettiğini belirten Sesli, “Umuyoruz ki; Doğu ve Güneydoğu bölgelerimiz için hazırlanacak yeni ekonomik açılımlar, işadamlarımızın ülkemizi tercih etmelerini sağlar ve ekonomik anlamda yetersiz kalan bu bölgelerimiz, canlanır ve gelişirler. Bizler genç işadamları olarak bu uğurda elimizden ne geliyorsa yapmaya hazırız.” dedi.
Sanayi Bakanı Zafer Çağlayan ise yatırımcıların hiç kimsenin hatırı için Muş veya diğer doğu illerine gelmeyeceğini vurgulayarak, bölgenin kalkınması için şapkadan tavşan çıkarma imkanlarının olmadığını, yatırımcılara en rantabl ortamları hazırlamak için çalıştıklarını belirtti. Doğu illerine yatırım yapmayı planlayan iş adamlarının bakanlık imkanlarından ve bürokrasinin elindeki verilerden faydalanmalarını da önererek, sanayi bakanlığına bağlı, ARGE genel müdürlüğünün elinde 81 ille ilgili yatırım bilgileri olduğunu belirtti. 81 ili tek tek gezerek, her ilin kimlik taramasının çıkarıldığını söyleyen Bakan Çağlayan, “Türkiye’de ticaret ve sanayinin regülâsyonunu sağlayan bütün kurumlar bakanlık bünyesinde, iş adamları bu imkanları iyi kullansın” diyerek, yatırımcılara çağrıda bulundu.
Doğu illerinin yeteri kadar desteklenmediğine dikkat çekilen raporda, istihdam oluşturmak için yapılabilecek çalışmalar hakkında bilgi verdikten sonra Muş’un Türkiye’de gelişmişlik sırasında 81. ve son il olduğunu belirtilirken, buradaki vatandaşları olumsuz davranışlardan korumak için bazı yeni düzenlemelerin yapılması gerektiği açıklandı.
TÜGİK raporunda, elektrik gibi konuların kaçak oranının yüksek oldu doğu ve güney doğu illerinde kaçağın önlenmesi için yoksul ailelere bazı özel indirimlerin yapılması gerektiğinin altını çizildi.
TÜGİK’in raporunda 1 milyon yoksul ailedeki annelere merkezi bütçeden asgari ücretin yarısı kadar (200 YTL) mutfak maaşı bağlanması istenirken, bu gelir desteğinin yoksulluğu azaltma ve bölge halkının güvenini kazanma açısından önemli olduğu belirtiliyor.