Ekonomimin her geçen gün dibe vurduğu Muş’ta her vatandaşın mutlak suretle uğradığı Hal’de esnaf alışverişin durgunluğundan dert yandı. Piyasalardaki durgunluktan olumsuz etkilenen esnaf kepenk kapatma aşamasına geldi.
Muş’ta ticaretin merkezi olarak bilinen ve köylerden gelen vatandaşların uğrak yeri olan Eski Hal bölgesinde ticaretin oldukça gerilediğini belirten esnaflar, geçmiş yıllardaki satışı yapamadıklarını söylediler.
Yıllardır Muş’ta en fazla alışveriş yapılan mekan olarak bilinen ve özellikle köylerden gelen vatandaşların tüm ihtiyaçlarını gidermek için mutlaka uğradığı Hal’de esnaf alışverişin durgunluğundan dert yandı. Hal esnafı, geçmiş yıllarda tüm köylülerin alışverişlerini kendilerinden yaptığını ve bu sebeple de işlerin iyi olduğunu fakat son yıllarda alışverişin giderek azaldığını ve neredeyse durma noktasına geldiğini ifade ediyor.
Manav dükkanı işleten ve peynircilik yapan Hamdi Avcı isimli esnaf, bu yıl hal esnafının durumunun kötü olduğunu söyledi. İlkbahar ve sonbahar mevsiminde hal esnafının ciddi anlamda ticaret yaptığını, ancak ilkbahar mevsiminin bitmesine sayılı günler kala hala ticarette bir hareketlilik gözlenmediğini söyledi. Çiftçinin ekonomik durumunun kötü olduğunu söyleyen Hamdi Avcı, “Çiftçinin cebinde para yok. Çiftçinin durumu kötü olunca hali ile bu esnafa da yansıyor. Çiftçilerimiz cebinde para bulamıyor ki gelip alış-veriş yapsın. Ben geçen yıl bu mevsimde 60-70 kasa domates satarken şu anda 30 kasa domatesi ancak satabiliyorum. Çiftçi alması gereken bir eşyayı çok mecbur kalmayınca kadar almıyor. Çünkü para olmayınca çiftçi harcama yapamıyor” dedi.
Önceki yıllarda pancar ve tütün üreticilerinin kota sistemi uygulanmadığı için para kazanabildiğini ve kazandığını da harcadığı için işlerinin iyi olduğunu belirten hal esnaflarından Mahmut Kurt, “Önce tütün için kota geldi, daha sonra da pancar için. Kotalarla birlikte Muş çiftçisinin üretimi ve doğal olarak da kazandığı para azaldı. Ve her geçen yıl biraz daha azalıyor. Yıllar önce 10 ton, 15 ton tütün üretebilen çiftçi bu yıl 100 kilo, 150 kilo tütün üretebiliyor. Pancarda da durum çok farklı değil. Pancar kotaları yıldan yıla azalıyor. Çiftçide para olmayınca, biz esnafta da iş olmuyor” şeklinde konuştu.
Muş ekonomisinin lokomotifinin, tarım ve hayvancılık yapan köylüler olduğunu söyleyen Mahmut Kurt, “Önceden köyden gelen bir vatandaşımız bir koyun getirir satardı ve birçok ihtiyacını sattığı koyununun parası ile karşılardı ama bugün aynı vatandaş sattığı koyunun parası ile ancak çok az malzeme alabiliyor. Bu durumda ne vatandaş ihtiyaçlarını karşılayabiliyor ne de bizler eski yoğun alışveriş günlerini yaşayabiliyoruz. Muş’un ekonomik yaşantısı her geçen gün daha da kötüye gidiyor” dedi. Muş’ta ticaretin yeniden hareket kazanması ve ekonomik hayatın düzelmesinin tek çaresinin köylünün kalkınması olduğunu belirten Hal esnaflarından Mahmut Kurt, “Muş ekonomisini ayakta tutan etken köylümüzdür. Onların ekonomik durumu ne kadar iyi olursa Muş esnafının durumu da o kadar iyi olur. Köylümüzün mutlaka eskiden olduğu gibi ürettiğini sattığı, yetiştirdiği hayvanının para ettiği günlere dönmesi lazım. Bunun da yolu tarım ve hayvancılıkta ciddi projeler geliştirmektir. Bu yönde çalışmaların yapılmasını bekliyoruz” diye konuştu.
Muşun Sesi Gazetesi
