Muş İl Sağlık Müdürlüğü Eğitim Şube Müdürlüğü diyabet hastalığının giderek artığını ve vatandaşların bu hastalığı dikkate alması gerektiğini açıkladı.
Açılamada, Dünyada 250 milyondan fazla insan diyabetle yaşamaktadır. Mücadele edilmezse bir nesil (20 yıl) sonra bu sayı 380 milyona yükselecektir. Diyabet insidans ve prevalansının istatistiksel tahminlerin ötesinde çok hızlı artış göstermesi, tanıdan itibaren yaşam boyu sürmesi, ağır komplikasyonlarla seyretmesi, iş gücü ve yaşam süresini olumsuz etkileyen bir hastalık olması nedenleriyle Birleşmiş Milletler (BM) Aralık 2006 tarihi itibarı ile diyabeti küresel bir hastalık olarak kabul etmiş ve tüm ülkelerin sağlık otoritelerine diyabetle mücadele çağrısı yapmıştır” denildi.
Eğitim Şube Müdürlüğü tarafından yapılan açıklamada şunlara yer verildi: “Ülkemizde önemli boyutta hastalık yükü oluşturan bulaşıcı olmayan hastalıklar arasında diyabet önemli bir yer tutmakta olup bu yükün yakın gelecekte daha da artması beklenmektedir; Bakanlığımızın 2003 Ulusal Hastalık Yükü ve Maliyet Etkililik (UHY-ME) Çalışması Hane Halkı Araştırması’na göre 18 yaş ve üzeri kişilerde beyana dayalı olarak diyabet sıklığı % 4,75 olarak bulunmuştur. Cinsiyete göre diyabet sıklığı kadınlarda % 5,75; erkeklerde ise % 3,42’dir (1). Yine, 2003 UHY-ME çalışmasında diyabet insidansı toplamda yüz binde 3820, erkeklerde 3210 ve kadınlarda 4280 olarak bulunmuştur. Prevelanslar ise binde toplamda 55,8; erkeklerde binde 46,5 ve kadınlarda binde 62,8’dir (2). Türkiye’de ulusal düzeyde ölüme neden olan ilk 10 hastalığın dağılımı incelendiğinde diyabetin % 2,2 ile 8. sırada yer almakta olduğu görülmektedir (3). Diyabet tüm yaş gruplarında % 1,9 ile ulusal düzeyde DALY’e (Hastalık yükü birimi-Disability Adjusted Life Years) neden olan 12. hastalıktır (2). Her yıl 14 Kasım’da kutlanmakta olan Dünya Diyabet Günü, diyabetle mücadelede en önde gelen farkındalık kampanyasıdır. Bu kampanya, tüm dünyada giderek yükselmekte olan diyabet insidansının önemli bir endişe kaynağı halini alması üzerine, Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF) ile Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından 1991 yılında başlatılmış olup, tarih olarak insulini bulan iki bilim insanından biri olan Frederick Banting’in doğum günü seçilmiştir (diğeri Charles Best). Dünya Diyabet Günü, BM Genel Kurulu’nun 20 Aralık 2006’da kabul ettiği 61/225 sayılı yönerge (4) ile 2007 yılından itibaren Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilmiş ‘resmi bir dünya günü’ olarak ilan edilmiştir. Bu yönerge ile tarihte ilk kez bulaşıcı olmayan/kronik bir hastalık, sıtma, tüberküloz ve HIV/AIDS gibi bulaşıcı epidemiler gibi küresel bir tehdit olarak kabul edilmiştir. Dünya Diyabet Günü tüm dünyada 160’ın üzerinde ülkede kutlanmakta ve milyonlarca insanı bu konu çevresinde biraraya getirmektedir. Bu kapsamdaki faaliyetler ile diyabetten etkilenen çocuklar ve erişkinler, risk altındaki topluluklar, sağlık çalışanları, sağlıkta karar vericiler ve medyada farkındalık oluşturulması amaçlanmaktadır. Dünya Diyabet Günü diyabet farkındalığı için güçlü bir ses oluşturmak üzere küresel diyabet toplumunu birleştiren bir etkinlik olarak kabul edilmektedir. Dünya Diyabet Gününde her yıl diyabetle ilgili bir temanın altı çizilmektedir. Geçmişte diyabet ve insan hakları, diyabet ve yaşam tarzı, diyabetin maliyeti, diyabet ve obezite (2004), diyabet ve ayak bakımı (2005), diyabet ve dezavantajlı gruplar (2006), diyabet ve çocuklar-adolesanlar (2007-2008) gibi başlıklar işlenmiştir. 2009-2013 yıllarında ise “Diyabet Eğitimi ve Diyabetin Önlenmesi” teması ele alınacaktır.
Diyabet Eğitimi ve Diyabetin Önlenmesi Kampanyası
Bu kampanya diyabet konusunda sorumlu olan herkesi diyabeti anlamaya ve kontrolünü ele almaya davet etmektedir. Bu çağrı;
Diyabet hastaları için, diyabet eğitimi yoluyla hastalığı konusunda yetkinleşme;
Sağlık çalışanları için, kanıta dayalı tavsiyeleri mesleki uygulamalarına yansıtmak üzere bilgilerini iyileştirme;
Toplum için, diyabetin ağır etkilerini kavrama ve mümkün olan durumlarda diyabet ve komplikasyonlarından nasıl kaçınılacağını veya bunları nasıl geciktirebileceklerini öğrenme çağrısıdır.
Bu kampanyanın ana mesajları şunlardır:
Diyabete yol açabilen riskleri ve diyabetin uyarıcı belirtilerini bilin.
Diyabete nasıl tepki vereceğinizi ve kime başvuracağınızı bilin.
Diyabeti nasıl yöneteceğinizi bilin ve kontrolünü ele alın.
RİSKLER: Aile öyküsü, Hareketsizlik, Sağlıksız beslenme, Fazla kilo
BELİRTİLER: Sık idrara çıkma, Kilo kaybı, Halsizlik, Aşırı susama
ÖNLEME: Hareket etme, Dans etme, Yüzme, Bisiklet kullanma
Kampanyanın hedefleri şunlardır:
Diyabet ve komplikasyonlarının önlenmesi ve yönetimi için çalışan ulusal ve yerel teşebbüsleri desteklemek üzere ilgili araçların yaygınlaştırılması,
Diyabet ve komplikasyonlarının önlenmesi ve yönetiminde kanıta dayalı eğitimin öneminin gösterilmesi,
Diyabetin uyarıcı belirtileri konusunda farkındalığın artırılması ve erken tanıya yönelik girişimlerin teşvik edilmesi,
Tip 2 diyabet için önde gelen değiştirilebilir risk faktörlerini azaltmak üzere farkındalık oluşturulması ve harekete geçmenin teşvik edilmesi,
Diyabet komplikasyonlarını önlemek veya geciktirmek için farkındalık oluşturulması ve buna yönelik çabanın teşvik edilmesi.
Dünya Diyabet Günü – Anıtsal Yapı Aydınlatma Kampanyası
Her yıl 14 Kasım günü/haftası bu faaliyeti gerçekleştiren kentlerde seçilen anıtsal yapılar mavi ışık ile aydınlatılmakta ve/veya Dünya Diyabet Günü logosu olan mavi halka binalar üzerine yansıtılmaktadır. Bu faaliyet, 2007 yılında Birleşmiş Milletler gözetiminde gerçekleşen ilk Dünya Diyabet Gününe işaret etmek üzere başlatılmış olup küresel düzeyde devam ettirilmektedir. Bu sayede önemli bir yerel ve küresel medya ilgisi doğurulmakta ve bu, farkındalık oluşturmak için bir fırsat olarak değerlendirilmektedir. 2009 yılı etkinliğine katılacağı bildirilen anıtsal yapı sayısı şimdilik 608 olup henüz ülkemizden bir etkinlik kaydı görülmemektedir (09.11.2009-15:33). Geçtiğimiz yıllarda bu farkındalık kampanyasına 2007 yılında İstanbul Boğaz Köprüsü, Kız Kulesi ve Ortaköy Camii ile, 2008’de ise sadece Boğaz Köprüsü ile katılım sağlanmıştır. İl idareleri katılım sağlayacakları takdirde bu aktivitelerini aşağıdaki web adresi üzerinden kampanya web sayfasına kaydettirebilmektedirler:
Kampanya için IDF Tarafından Geliştirilmiş Olan Kaynaklar
2009-2013 yılları için Dünya Diyabet Gününün teması olan “Diyabet Eğitimi ve Diyabetin Önlenmesi” çok geniş bir alan olup, IDF eğitim ve önleme konusunda materyal sağlamak üzere internette bir kaynaklar alanı oluşturmuş bulunmaktadır. Sadece bilgi sağlamak amaçlı olan bu elektronik kaynakların ilgili geliştirme faaliyetleri için iyi bir başlangıç noktası oluşturma potansiyeline sahip oldukları görülmektedir. Muş`un Sesi Gazetesi
